Fale Dunaju

składniki ciasta:
1 kostka margaryny typu Kasia
20 dkg cukru pudru
1 op cukru wanilinowego
5 jaj
30 dkg mąki
3 łyżeczki proszku do pieczenia
2-3 łyżki mleka
2 łyżki ciemnego kakao
1 1/2 kg kwaśnych jabłek

przygotowanie:
Margarynę, cukier puder i cukier wanilinowy ucierać na puszystą masę. Oddzielić żółtka od białek. Z białek ubić sztywną pianę. Do ucieranej masy dodawać po 1 żółtku cały czas ucierając. Następnie dodawać porcjami na przemian mąkę wymieszaną z proszkiem i pianę z białek.
Wysmarować blachę do pieczenia tłuszczem i wysypać ją bułką tartą.
Połowę ciasta wylać na blachę i równomiernie rozprowadzić.
Do pozostałej połowy ciasta dodać kakao i mleko. Utrzeć aż nabierze jednolitego koloru.
Wylać na pierwsze ciasto.
Jabłka umyć, obrać i pokroić w drobne kawałki. Wylożyć na ciasta i docisnąć.
Piec w temperaturze ok 200 stopni przez 45-60 minut.

składniki masy:
2 budynie śmietankowe
1/2 l mleka
kostka masła
6 łyżek cukru pudru

przygotowanie masy:
Oba budynie ugotować w 1/2 litra mleka. Powstałą gęsta masę wystudzić i utrzeć mikserem z masłem i cukrem pudrem na puszystą masę.

Masę budyniową wyłożyć na zimny placek, dokładnie rozprowadzić i wstawić do lodówki na całą noc.
Rano rozpuścić 2 polewy czekoladowe i wylać je na placek. Rozprowadzić na całej powierzchni i pozwolić stężeć.

omlet jesienny z pieczarkami

składniki:2 jaja
60 g pikantnego żółtego sera (np Gouda)
80 g cebuli
6 średnich pieczarek
2 łyżki oliwy z oliwek
1/2 pęczka szczypiorku
szczypta granulowanego czosnku
sól, pieprz do smaku

przygotowanie:
Cebulę obrać i pokroić w drobną kostkę. Rozgrzać oliwę na patelni i wrzucić cebulę. Posypać szczyptą granulowanego czosnku i smażyć na małym ogniu aż cebula nabierze złotawego koloru.
Pieczarki umyć, pokroić i dodać do smażącej się cebuli. Smażyć ok 1 minuty.
Jaja wybić do wysokiego naczynia, doprawić do smaku solą i pieprzem, zmiksować aż powstanie pienista masa i zalać tym smażące się warzywa.
Umyć i posiekać szczypiorek. Ser zetrzeć na tarce.
Kiedy omlet będzie już ścięty niemal w calości posypać go żółtym serem i smażyć jeszcze ok 1 minuty. Na koniec posypać wciąż smażący się na wolnym ogniu omlet szczypiorkiem. Po minucie zdjąć z ognia. Podawać odrazu.

Linzer Torte

Składniki ciasta:

• 255 g mąki pszennej
• 60 g bułki tartej
• 170 g zmielonych migdałów
• 1 łyżeczka cynamonu
• 1/8 łyżeczki gałki muszkatołowej
• 1/8 łyżeczki ziela angielskiego
• 225 g masła, o temp. pokojowej
• 130 g cukru (można mniej)
• 1 duże jajko
• skórka otarta z jednej cytryny

W misce wymieszać mąkę, bułkę tartą, migdały, przyprawy. Odstawić.

W misie miksera utrzeć masło, na puszystą masę. Dodawać cukier, cały czas ucierając. Dodać jajko i skórkę z cytryny i ucierać. Wsypać odłożoną wcześniej mieszankę z mąką, wyrobić mikserem. Ciasto podzielić na pół, owinąć folią spożywczą i schłodzić min. przez 1 godzinę . Upieram sie, żeby koniecznie użyć w przepisie masła, a nie margaryny, ponieważ dzięki temu kruche ciasto nabierze odpowiedniej twardości po schłodzeniu. W przypadku użycia margaryny trudne lub wręcz niemożliwe byłoby, rozwałkowanie tego ciasta.

Składniki nadzienia:

• 280 g dżemu porzeczkowego, najlepiej domowego, niskosłodzonego - każdy inny, choć równie smaczny, sprawi, że ciasto nie będzie mieć nic wspólnego z oryginałem.
• 1 łyżka soku z cytryny

Pozostałe składniki:

• 1 jajko roztrzepane - do posmarowania
• garść płatków migdałów - do posypania

Przygotowanie:

Wyjąć jedną część ciasta z lodówki, rozwałkować na papierze do pieczenia, przenieść do formy na tartę o średnicy 25 cm na dno i boki, wyrównać. Na ciasto wyłożyć dżem porzeczkowy wymieszany z sokiem z cytryny (nie ma potrzeby wcześniejszego podpiekania spodu). Następnie rozwałkować drugie schłodzone ciasto, pociąć je na paski szerokości około 1,5 - 2 cm. Paski układać na wierzchu tarty, by uzyskać kratkę. Najładniej wygląda kratownica ukośna, ale prosta, taka jak na zdjęciu, też jest smaczna ;-)

Przed samym pieczeniem ciasto na wierzchu posmarować jajkiem, po brzegach obsypać płatkami migdałów.

Piec w temperaturze 180ºC przez 30 - 35 minut, aż wierzch będzie złoty, a dżem zgęstnieje. Wystudzić.

sałatka z wędzonej makreli

Składniki dla 1 osoby:

1/2 wędzonej makreli,
3 ogórki kiszone,
1/2 puszki czerwonej fasoli,
1/2 czerwonej cebuli,

składniki sosu:

2 łyżki śmietany 12%

1 łyżeczka musztardy
sól i czarny pieprz do smaku

przygotowanie:

Makrelę obrać, pozbawić ości i podzielić na kawałki. Ogórki pokroić w grubą kostkę - nie ma potrzeby obierać ze skórki. Wszystkie składniki delkiatnie wymieszać.

Śmietanę wymieszać z przyprawami oraz musztardą.

Zalać sałatkę sosem i raz jeszcze delikatnie wymieszać. Podawać schłodzone w lodówce.

wiosenny omlet

składniki:
2 jaja
60 g Mozarelli
200 g pomidora
80 g cebuli
6 zielonych oliwek
2 łyżki oliwy z oliwek
1/2 pęczka szczypiorku
1/2 łyżeczki suszonej bazylii
szczypta granulowanego czosnku
sól, pieprz do smaku

przygotowanie:
Cebulę obrać i pokroić w drobną kostkę. Rozgrzać oliwę na patelni i wrzucić cebulę. Posypać szczyptą granulowanego czosnku i smażyć na małym ogniu aż cebula nabierze złotawego koloru.
Sparzyć wrzątkiem i obrać ze skórki pomidora, następnie pokroić go w dość grubą kostkę. Pokrojonego pomidora dodać do cebuli i smażyć ok 1 minuty na wolnym ogniu.
Jaja wybić do wysokiego naczynia, doprawić do smaku solą i pieprzem, zmiksować aż powstanie pienista masa i zalać tym smażące się warzywa.
Umyć i posiekać szczypiorek. Mozarellę pokroić w kostkę.
Posypać smażący się na wolnym ogniu omlet bazylią, szczypiorkiem i serem.
Trzymać całość na małym ogniu aż do całkowitego ścięcia się masy poruszając od czasu do czasu patelnią aby płynna masa z wierzchu wpłynęła pod spód.

sałatka kalafiorowa z ogórkiem i porem

Składniki (na 4 porcje):

2 pory (tylko białe części)
1długi ogórek
1/2 małego kalafiora
1/2 pęczka szczypiorku
1/2 pęczka koperku
1/2 szklanki naturalnego jogurtu
opcjonalnie dwie gałązki świeżej mięty lub 1/2 łyżeczki suszonej
sól i biały pieprz do smaku

przygotowanie:
Pory dokładnie umyć, pokroić w cienkie półkrążki. Ogórek umyć i pokroić w cienkie plasterki. Kalafior oczyścić, opłukać, podzielić na różyczki. Ugotować na parze. Szczypiorek i koperek opłukać, otrzepać z wody i drobniutko posiekać. Jogurt wymieszać z posiekaną świeżą lub z suszoną miętą lub tylko przyprawić do smaku solą i białym pieprzem. Przygotowane warzywa włożyć do salaterki, delikatnie wymieszać. Polać sosem jogurtowym, posypać posiekanym szczypiorkiem oraz koperkiem.

sos koperkowy

składniki:
1 łyżka masła
300 ml bulionu warzywno-mięsnego (może być z kostki)
70 ml Ramy do gotowania
2 łyżki mąki
2 duże łyżki posiekanego koperku (może być suszony)
przyprawa typu warzywko, pieprz do smaku

przygotowanie:
Masło roztopić w rondelku i wlać bulion. Do gorącego bulionu wlewamy Ramę do gotowania uprzednio rozbełtaną z mąką. Kiedy sos zgestnieje dodajemy koperek oraz ewentualnie doprawiamy.
Sosem można zalać zapiekane klopsy drobiowo-wołowe lub użyć go do dowolnej innej potrawy mięsnej.

zapiekane klopsy drobiowo-wołowe

składniki klopsów:
20 dkg mięsa drobiowego
20 dkg mięsa wołowego
seler
pietruszka
marchewka
1/2 filiżanki bułki tartej,
1 jajo
1/2 szklanki mleka
5 dkg żółtego sera
przyprawy: sól, pieprz, liść laurowy

przygotowanie:
Z mięs, warzyw oraz przypraw ugotować bulion. Bulionu nie wylewmy - posłuży nam za bazę do sosu.
Bulion przecedzić i wyrzucić liście laurowe. Mięsa i warzywa po ostudzeniu zemleć w maszynce. Do powstałej masy dodać bułke tarą namoczona w mleku oraz jajko. Doprawić do smaku sola i pieprzem.
Z masy formować kulki wielkości orzecha włoskiego i układać w naczyniu żaroodpornym.
Zalać sosem koperkowym i posypac grubo startym żółtym serem.
Zapiekać w piekarniku o temperaturze ok 220 stopni ok 15 minut.

sałatka szopska

Nie ma chyba sałatki, którą lubiłabym bardziej niż bułgarską szopską. Jej skład bardzo przypomina sałatkę grecką, więc i jej miłośnikom powinna przypaść do gustu.

składniki (na 1 porcję):
1 średni ogórek
3 małe pomidory
1/4 strąka papryki
1/2 czerwonej cebuli
5 czarnych lub zielonych oliwek
50 sera typu feta

przygotowanie:
Ogórek obrać i pokroić w grubą kostkę, Pomidory pokroić na ćwiartki i każdą z nich przeciąć na pół. paprykę i cebulę pokroić w paski podobnej wielkości. Warzywa układać w głebokim talerzu w kolejności krojenia. Fetę zetrzeć na wierzch na grubej tarce lub pokruszyć w palcach. Całość ozdobić oliwkami.

białe risotto

 

• 15 g masła
• 15ml oliwy z oliwek
• 200 g białych porów (lub grubej części dymki), drobno posiekanej
• 300g ryżu na risotto
• 125 ml białego wina
• 1/2 łyżeczki musztardy Dijon (lub innej o ostrym smaku)
• 1 litr bulionu warzywnego
• 125g sera Cheddar
• 30 ml ( 2 łyżki posiekanego szczypiorku

masło i olej rozgrzać w garnku z grubym dnem. Smażyć posiekanego pora lub dymkę ok 5 minut. Następnie wlać wino oraz dodać musztardę. Dusić kolejne 5 minut.
Wsypać ryż, poczekać aż wchłonie on cały płyn. Następnie dodawać po 1 chochli bulionu warzywnego za każdym razem pozwalając na wchłonięcie płynu przez ryż. Może się okazać, że bulionu nie zużyjemy w całości. Kiedy ryż będzie już zupełnie miękki dodać starty cheddar i dusić na małym ogniu aż do całkowitego rozpuszczenia się sera.
Podawać natychmiast po przyrządzeniu. Na talerzu posypać posiekanym szczypiorkiem.

chleb pszenny na zakwasie żytnim

składniki na zaczyn:
50 g zakwasu z maki zytniej razowej typ 2000
220 g mąki pszennej chlebowej typ 750
110 ml ciepłej wody

wykonanie zaczynu:
Najlepiej zrobić to wieczorem dnia poprzedzającego zaplanowany dzień pieczenia chleba (np ok 20-tej). Składniki zaczynu wyrobic w misce na dość ścisłą kulę ciasta. Przykryć szczelnie workiem foliowym i odstawić w ciepłe miejsce na ok 12 godzin.

składniki na ciasto właściwe:
500 g mąki pszennej chlebowej typ 750
300 ml ciepłej wody
330 g zaczynu
2 płaskie łyżeczki soli
1 łyżeczka cukru

wykonanie ciasta właściwego:
mąkę zmieszać z wodą i odstawić na ok 30 minut. Następnie dodać pozostałe składniki i wyrobić na gładkie, odchodzace od rąk ciasto. Na tym etapie może okazać się konieczne dodawanie mąki - jednak tylko tyle, aby ciasto nie kleiło się do rąk i do blatu.
Ciasto wyrabiać ok 3-4 minut i pozostawić na 3 minuty aby ciasto odpoczęło. Po tym czasie wyrabiamy ponownie - intensywnie, conajmniej przez 5 minut.

Dobre wyrobienie ciasta ma duże znaczenie w przypadku chlebów pszennych, bowiem podczas wyrabiania wytwarza się gluten, który nadaje i utrzymuje kształt bochenkom.

Miske wysmarowac oliwą z oliwek i włozyć do niej ciasto. Przykryć szczelnie workiem foliowym i odstawić na 1 godzinę. W tym czasie ciasto przyrośnie bardzo niewiele.

Po upływie godziny wyjmujemy ciasto na blat oprószony mąką i odgazowujemy poprzez dwukrotne rozciągnięcie w kształt prostokąta i złożenie krótszych brzegów do wewnatrz (tak jak się składa oficjalne listy). Następnie uformowac kulę i ponownie włozyć do miski. Przykryć i odstawić na kolejną godzinę.

Proces odgazowywania powtarzamy raz jeszcze i znów odstawiamy ciasto na godzinę. Tym razem ciasto powinno sporo przyrosnąć, nawet do podwojenia swojej objętości.

Po tym czasie wyjmujemy ciasto z miski i formujemy bochenek - okragły lub podłużny. Wkładamy cistao do naczynia wyłożonego ściereczka i wysypanego maką do wyrastania w taki sposób, zeby łączenie cista znajdowało się na wierzchu.

Chleb przykrywamy szczelnie workiem foliowym i pozostawiamy do wyrośnięcia na 3-4 godziny.

Ok 30 minut przed planowanym czasem pieczenia włączamy piekarnik na ok 240 stopni. Jeśli pieczemy na kamieniu, to piekarnik nagrzewamy dłużej - nawet 60 minut.

Chleb wyjmujemy z naczynia do wyrastania, można posmarować go rozkłoconym jajkiem i posypać ziarnami.
Wsuwamy go do gorącego piekarnika. Na dno wrzucamy 6 kostek lodu i pieczemy nie zmieniając temperatury przez ok 15-20 minut. następnie zmniejszamy temperaturę do 220-230 stopni i pieczemy jeszcze 10-15 minut.

Chleb jest gotowy kiedy postukany od spodu wydaje głuchy dźwięk.
Studzić na kratce. Kroimy dopiero po całkowitym ostygnięciu.

sałatka z selera naciowego

Chrupiące łodygi selera, aromatyczne jabłko, papryka, kukurydza i delikatny dressing -kwintesencja i prostota tej sałatki zachwyca niemal tak samo jak minimalna ilość kalorii których dostarcza.

składniki:
4 łodygi selera naciowego
1 mała puszka kukurydzy
1/2 strąka żółtej papryki
1 kwaskowe jabłko
100 ml kefiru lub jogurtu naturalnego
2 łyżki miodu

przygotowanie:
Selera, paprykę i obrane jabłko pokroić na cząstki zbliżonej wielkości. Dodać kukurydzę i wymieszać.
Jogurt lub kefir połączyć z miodem i zalać sałatkę.
Sałatka nadaje się na bardzo lekką kolację lub jako surówka do pikantniejszych dań mięsnych.

zapiekane roladki wieprzowe

składniki:
400 g mięsa wieprzowego (może być schab, szynka)
1 op "pomysłu na" Winiary (roladki schabowe w sosie pomidorowym)
100 g żółtego sera w kawałku
100 g szynki drobiowej

przygotowanie:
Mięso umyć, pokroić w plastry grubości ok 1 cm. Rozbić tłuczkiem na bardzo cienki kotlet. Ułożyć na mięsie szynke i żółty ser pokrojony w plasterki. Jeśli lubicie można tam położyć również pieczarki, konserwowaną paprykę lub ćwiartkę kiszonego ogórka. Całość dość ciasno zawinąć i ułożyć w żaroodpornym naczyniu do zapiekania.
"Pomysł na" wymieszać z 250 ml zimnej wody i zalać roladki.
Piec pod przykryciem, w piekarniku w temperaturze ok 200 stopni przez 45-60 minut.
Pod koniec pieczenia na każdej roladce położyć pół plastra żółtego sera i zapiec aż ser się stopi.
Podawać z surówkami, z ziemniakami albo ryżem.

szarlotka

Hołduję zasadzie, że w szarlotce najistotniejsze są jabłka i ich ilość zdecydowanie powinna przeważać nad ilością ciasta.

składniki ciasta:
1/2 kg mąki krupczatki,
3 żółtka,
1 całe jajko,
1/2 szklanki kwaśnej, gęstej śmietany,
1 łyżeczka proszku do pieczenia,
10dkg  cukru,
25 dkg masła,
zapach lub cukier waniliowy

składniki masy jabłkowej:
0k 2,5 kg kwaskowych jabłek
2 pełne łyżki cynamonu
cukier wanilinowy
5 łyżek kaszy manny
cukier (ilość w zależności od tego jak słodkie są jabłka)

do dekoracji:
cukier puder

przygotowanie:
Masło z mąką posiekać nożem. Dodać resztę składników. Szybko zagnieść i odstawić do lodówki na 1 - 1 1/2 godziny.
Jabłka obrać, zetrzeć na drobnej tarce i wymieszać z pozostałymi składnikami masy jabłkowej. Masę taką można przygotowywać za każdym razem lub zrobić jesienia do słoików i zapasteryzować.

Blachę (dno i boki) wylepić ciastem o grubości ok 0,7 cm. Ciasta sporo zostanie, ale będzie nam ono potrzebne jeszcze później, więc należy je odłożyć do lodówki. Ponakłuwać widelcem i piec w temperaturze 175 stopni przez ok 15 minut (ciasto powinno cię lekko zezłocić). Nie wyłączać piekarnika.
Wyjąć balchę, postawić na podkładce i wlać masę jabłkową. Wyrównać za pomocą łyżki lub łopatki. Na masie jabłowej układamy paski rozwałkowanego na grubość ok 3 mm ciasta w taki sposób, aby utworzyły ukośną kratownicę.
Wkładamy ciasto do piekarnika, podkręcamy temperaturę do ok 200 stopni i pieczemy 35-45 minut.

Po wyjęciu ciasta z piekarnika, jeszcze gorące posypujemy cukrem pudrem. Najłatwiej to zrobić za pomocą małego siteczka.

zupa ogórkowa

składniki:
opakowanie mrożonej  włoszczyzny (seler, pietruszka, marchewka, por, ew.cebula)
6 ogórków kiszonych
1/2 szklanki kwasu z ogórków (lub więcej jeśli ktoś lubi mocno kwaśne)
5 ziemniaków
2 łyżki suszonego koperku
100 ml Ramy do gotowania (lub zwykłej śmietany)
2 kostki bulionowe jarzynowe
1 kostka bulionowa cielęca

przygotowanie:
Mrożonkę wsypać do garnka. Ogórki zetrzeć na drobnej tarce wprost do garnka z warzywami. Ziemniaki obrać, pokroić w dość grubą kostkę i również dodać do garnka.
Zalać całość ok 1,5 do 2 litrami wody. Dodać kostki bulionowe i gotować na małym ogniu aż wszystkie warzywa będą miękkie.
Kwas z ogórków dodawać pod koniec gotowania, stopniowo - żeby zupa nie była za bardzo kwaśna.
Po ugotowaniu wlać Ramę (zwykłą śmietanę należy rozprowadzić najpierw w zimnej wodzie i dopiero wlać do zupy w przeciwnym wypadku się zwarzy) i dodać koperek.

ćwikła z chrzanem

Przygotowanie ćwikły z chrzanem na ok miesiąc przed Wielkanocą pozwala zaoszczędzić sobie pracy w okresie przedświątecznym, a także sprawia, że chrzan i buraczki nabierają wspólnego łagodnego smaku, nadają się zatem również dla dzieci. Poza tym z tej ilości zapewnimy sobie domową cwikłę na dłużej niż tylko na święta :-)

składniki;
4 kg buraków w miarę równych pod względem wielkości
2 małe słoiczki chrzanu Fructus
3 pełne łyżki soli
8 łyżek cukru
1 torebka kwasku cytrynowego (20g)
oliwa z oliwek

przygotowanie:
Buraki ugotować w łupinach (można na parze), po ostygnięciu obrać, zetrzeć na drobnych oczkach lub nawet na tarce do owoców, zeby powstała papka. Ja czasem robię to maszynowo.
Z utartych buraków odlać sok, który zbierze się na dnie garnka (ok 3/4 szklanki). Wlać sok do rondla, dodać sól ,cukier, kwasek. Zagotować i następnie połączyć z buraczkami, dodać chrzan i dokładnie wymieszać. Nałożyć do słoiczków. Na wierzch buraczków wlać po 1/2 łyżeczki oliwy z oliwek, zakręcić.
Pasteryzować ok 10 min.

chałka drożdżowa

Składniki:

2 op drożdży w proszku

550g mąki pszennej (3,5 szklanki)

pół szklanki mleka

duże jajo i jedno białko

2-3 łyżki masła

4 łyżki wody (lub trochę więcej)

½ szklanki cukru

½ łyżeczki soli

żółtko do smarowania

kruszonka

przygotowanie:

Drożdże rozetrzeć w maszynie z połową cukru, 3 łyżkami mąki i ciepłym mlekiem. Zostawić na ok. 20 min aż rozczyn urośnie.

Do miski wsypać mąkę, resztę cukru i jajo z dodatkowym białkiem, rozpuszczone ciepłe masło, wodę i zagnieść miękkie ciasto aż zaczną pokazywać się pęcherzyki powietrza. Zostawić do wyrośnięcia aż podwoi swą objętość (ok. pół godziny).

Wyjąć ciasto z maszyny i zagnieść je na stolnicy. Podzielić na dwie części.

Każdą z tych części podzielić na dwie nierówne części.

Z większej uformować trzy długie paski i zapleść je w warkocz. Z mniejszej również uformować trzy cienkie wałki i zapleść je w warkocz. Ułożyć mniejszy warkocz na większym i pozostawić na ok. 30 min do wyrośnięcia.

To samo powtórzyć z drugą połową ciasta. Posmarować wierzch żółtkiem i posypać kruszonką. Piec około 25-30 minut w 200 stopniach.

Ciasto wyśmienicie nadaje się również na rogaliki lub drożdżówki czy bułeczki.

Kruszonka:

50 g masła

3-4 łyżki mąki

3-4 łyżki cukru

Masło roztopić na patelni, wsypać cukier i mąkę, prażyć aż do utworzenia kruszonki. Wystudzić. Kruszonkę można mrozić (bo zwykle jest jej zbyt dużo)

chleb pszenny na zaczynie żytnim

To najprostsza wersja chleba pszennego na zakwasie, którą podpatrzyłam ongiś tu, choć ona robi go na zakwasie pszennym, a ja na zaczynie żytnim. (nie mylić zakwasu z zaczynem!!!)

składniki:
200 g zaczynu żytniego (pozostałego np z chleba pszenno-żytniego na zakwasie z czarnuszką)
500 g mąki pszennej chlebowej typ 750
325 ml zimnej wody
12 g soli
2 łyżki miodu

przygotowanie:
Zaczyn zmieszać z miodem. Dodać pozostałe składniki i wyrobić na gładkie, choć bardzo klejące ciasto.
Całość przykryć i odstawić na godzinę w ciepłe miejsce.
Po godzinie wylać ciasto na blat wysypany mąką i przynajmniej spróbować odgazować.
Miskę umyć, wysmarować olejem, włożyć ciasto i ponownie odstawić w ciepłe miejsce na 1 godzinę.

Przygotować dwie formy o wymiarach ok 15 x 22 cm, wysokie na ok 5 cm. Ale mogą być także 2 mniejsze keksówki lub jedna duża.
Formy wysmarować dokładnie oliwą z oliwek i wysypać otrębami pszennymi.
Wlać ciasto (jeśli się da, to wlożyć, ale mało to prawdopodobne). Rozprowadzić w miarę równomiernie po całej formie, przykryć i odstawić w ciepłe miejsce na ok 3 godziny.

Przed pieczeniem posmarować wierzch rozkłóconym jajkiem i ewentualnie posypać makiem czy sezamem.
Piec w naparowanym piekarniku, rozgrzanym do temperatury 230 stopni przez ok 35-45 minut (zależy od piekarnika).
Chleb po upieczeniu i wyjeciu z formy otrzepać z otrębów.

chleb pszenno-żytni na zakwasie z czarnuszką

Czarnuszka (czarny kminek) zwana również złotem faraonów - jest niezwykłą substancją naturalną znaną od tysiącleci ze swych leczniczych wartości. Egipcjanie, słynący ze stosowania wysokorozwiniętych metod leczenia, od zawsze bardzo cenili sobie małe czarne nasiona owej rośliny, co też zostało uwiecznione na pismach papirusowych. Według podań, faraon Tutenhamon był tak zafascynowany czarnym kminkiem, że jego słudzy musieli stale nosić przy sobie butelkę cennego olejku. Po śmierci faraona amfora z olejem z czarnego kminku została złożona wraz z nim do grobu.
Podobno Kleopatra i Nefretete zawdzięczały czarnemu kminkowi aksamitnie miękką i piękną skórę.

W czarnuszce znajdują się nie tylko ważne wielokrotnie nienasycone kwasy tłuszczowe, ale dodatkowo również cała paleta olejków eterycznych, które mogą wpływać na poprawę samopoczucia.

Dla naszych potrzeb - nadaje ona chlebom z nią upieczonym niezapomniany smak i aromat.

składniki:
400 g zaczynu żytniego
400 g mąki pszennej chlebowej typ 750
400 g mąki żytniej chlebowej typ 720
20 g soli
500 ml ciepłej wody
10 g czarnuszki

przygotowanie:
Zaczyn przygotować zgodnie z przepisem na polski chleb powszedni.
Wlać zaczyn do sporej miski, dodać obie mąki, wodę, sól i ziarenka czarnuszki.
Wyrobić, ciasto bedzie dość gęste, ale lekko kleiste.
Wysmarować dużą miskę olejem, ułożyć w niej ciasto, i przykryć.
Po ok 1 godzinie wyjąć z miski na oprószony mąką blat, rozciągniąć na prostokąt i założyć brzegi (odgazować). Powtórzyć czynności rozciągając ciasto w drugą stronę. Uformować kulę i znów włożyć do miski wysmarowanej olejem. Przykryć - można workiem foliowym.
Po kolejnej godzinie ponawiamy odgazowywanie i zostawiamy ciasto na następną godzinę.

Nastepnie wyrobić, uformować mniej więcej w kształt naczynia w którym chleb będzie wyrastał. Naczynie to wyłożyć ściereczką i dokładnie wysypać ją mąką. Włożyć chleb, przykryć (znów można workiem foliowym) i odstawić w ciepłe miejsce do wyrastania. Ciasto powinno podwoić swoją objętość. Zwykle trwa to od 3 do 5 godzin.
Jeśli zakwas na którym zrobiono zaczyn jest młody, można pozostawić chleb do wyrastania w lodówce nawet na całą noc.

Po wyrośnięciu przekładamy chleb na blachę odróconą do góry dnem i wyłożoną papierem do pieczenia. Następnie smarujemy go rozkłóconym jajkiem.

Należy rozgrzać piekarnik nastawiony na max (u mnie 230 stopni) przez ok 30 minut. Wkładamy blachę z chlebem na najniższą półkę w piekarniku. Przed zamknięciem piekarnika wlewamy pół filiżanki wody na dno piekarnika lub wrzucamy tam ok 5 kostek lodu. Spowoduje to dobre naparowanie piekarnika i powstanie dzięki temu chrupiaca skórka.
Pieczemy przez 10 minut w tej najwyższej temperaturze, następnie zmniejszamy temperaturę do ok 210 stopni i pieczemy przez kolejne 20-25 minut.
Chleb po upieczeniu wydaje głuchy odgłos, kiedy postukamy go od spodu.

węgierskie knedle serowe

Węgierskie knedle z sera tylko z pozoru przypominają nasze leniwe pierogi. Różnią się bowiem przede wszystkim niemal całkowitym brakiem mąki. Mają za to kaszkę mannę - zdrową i pyszną.
Potrawę można przygotować w wersji wytrawnej lub na słodko. U mnie w domu zdania na ten temat są podzielone.

składniki:
ok 80 dkg twarogu półtłustego
3 jajka
100 g kaszy manny (może być błyskawiczna)
30 g mąki pszennej
cukier wanilinowy (jeśli mają być na słodko) lub szczypta soli (jeśli wytrawne)
w zależności od wersji albo śmietana +cukier albo bułka tarta na maśle do polania

przygotowanie:
Ser odsączyć i utrzeć w malakserze za pomocą haka na gładką masę. Dodać jajka, kaszę mannę, mąkę i cukier wanilinowy lub sól. Wyrobić na gładkie ciasto. Formować knedelki wielkości orzecha włoskiego.
Gotować w osolonym wrzątku ok 5 minut od wypłynięcia.
Podawać w zależności od wersji albo ze śmietaną i cukrem, albo z zasmażaną na maśle tartą bułeczką.

pierogi z mięsem

Najlepiej robić je gdy właśnie skończyliśmy gotować rosół i zostało nam sporo warzyw i mięs z którymi nie wiadomo co zrobić. Bo same do jedzenia nie bardzo się nadają, a wyrzucić szkoda.

składniki na farsz:
Wszystkie ugotowane w rosole mięsa,
Warzywa z rosołu (prócz pora i cebuli),
1 jajko,
1 średnia cebula,
1 duży ząbek czosnku,
1 szkl bułki tartej,
Mleko,
Sól, pieprz do smaku

przygotowanie:
Mięsa (wszystkie) pozostałe z rosołu przepuścić przez maszynkę wraz z ugotowanymi w rosole selerem, pietruszką i marchewką oraz obraną i pokrojoną cebulą i ząbkiem czosnku. W naczyniu zalać 1 szklankę bułki tartej taką ilością mleka, żeby całkowicie się wchłonęło. Do namoczonej bułki dodać masę mięsno-warzywną i jajko, przyprawić porządnie solą i pieprzem, wymieszać na jednolitą masę.
Masę można spokojnie przechowywać w lodówce, a nawet mrozić. Nadaje się także do knedli z mięsem, pyz i pasztecików.


składniki na ciasto
0,5 kg mąki (ja używam typ 650),
Ok. 250 ml wody,
1 jajko
1/2 łyżeczki soli,
2 łyżki oliwy z oliwek


przygotowanie:
Składniki wyrobić na gładkie ciasto i uformować kulę. Schować ją na stolnicy pod naczyniem, żeby ciasto nie schło. Z części ciasta rozwałkować placek o grubości ok. 1,5 mm. Wycinać z niego kółka (ja wycinam szklanką po Nutelli i takie są na wielkość dobre). Na każdym wyciętym krążku ciasta położyć uformowaną w dłoniach kulkę z masy mięsnej. Kulka powinna mieć mniej więcej 2 cm średnicy (jak nieduży orzech włoski). Formować pierogi i sklejać ich brzegi. Gdyby ciasto nie chciało się kleić można odrobinę zwilżyć palce wodą.

risotto po bolońsku

Potrawa ta prócz niewątpliwych walorów smakowo-aromatycznych ma jeszcze tę zaletę, że po jej przygotowaniu wystarczy umyć tylko 1 garnek :-)

składniki:
1 duża marchewka
1 średni por
1 spora cebula
3 torebki ryżu do risotto lub szybko gotującego się (np Uncle Bens)
2 łyżki przyprawy typu warzywko
2 łyżki mleka
1 łyżka koncentratu pomidorowego
80 ml czerwonego wina
250 g wołowiny
80 g wędzonego boczku
2 kostki bulionu cielęcego
3 liście laurowe
1 łyżeczka granulowanego czosnku
50 g margaryny (np Kasi)
1 łyżka oliwy z oliwek

przygotowanie:
Cebulę pokroić w drobną kostkę, pora w półokręgi, a marchewkę zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Warzywa smażyć w głębokim garnku na oliwie z oliwek zmieszanej  z margaryną (wtedy oliwa się nie przypali) przez ok 5 minut.
Mięso i boczek przepuścić przez maszynkę i dodać do przesmażonych warzyw. Smażyć na małym ogniu przez kolejne 5 minut.
Następnie dodać przecier pomidorowy i mleko.
Kostki bulionowe rozpuscić w 1 litrze wrzącej wody. NIE wlewać odrazu do garnka!!!
Do garnka z mięsem dolać wino, dodać pozostałe przyprawy oraz ryż.
Mieszać całość dolewając po 1 chochli bulionu aż ryż wchłonie cały płyn (na małym ogniu). Czasem trwa to 30 minut, czasem trochę dłużej, ale zapewniam, że warto postać przy kuchni.

kaszotlety

Pozostałości po pieczeni można wykorzystać oczywiście w sposób niemal kultowy - jako sos do makaronu. Ale można też inaczej. Ja wpadłam na pomysł wykorzystania ich w sposób niekonwencjonalny. Ugotowałam dwa rodzaje kaszy (no dobra kuskusu nie gotowałam ;-)) i połączyłam całość za pomocą jajka w pyszne chrupiące kotlety, które z surówką z kiszonej kapusty tworzą pełnowartościowy i zdrowy obiad.


składniki:
100 g kaszy kuskus
100 g kaszy perłowej
resztki mięsa pieczeniowego (+ grzyby i wazrywa z pieczeni oraz sos)
1 jajko
3 łyżki bułki tartej do panierowania
tłuszcz do smażenia

przygotowanie:
Mięso z pieczeni pozbawić błon i widocznych tłuszczy, pokroić lub porozrywać palcami na drobne kawałeczki. Do mięsa dodać sos pozostały z pieczeni oraz znajdujące się w nim warzywa i grzyby. Wymieszać.
Ugotować kaszę perłową zg z przepisem na opakowaniu. Kuskus zalać wrzątkiem i poczekać aż wchłonie cały płyn.
Wymieszać masę mięsną z kaszami i dodać jajko. Następnie mokrymi rękoma formować owalne kotlety, panierować w bułce tartej i smażyć na gorącym tłuszczu.

Podawać z surówką.